تيغ و ترمه آخرين فيلم كيومرث پوراحمد است كه سال گذشته در جشنواره فجر به نمايش درآمد و البته نتوانست نظر تماشاگران و منتقدان را آنطور كه بايد جلب كند. فيلم قبلي پوراحمد يعني «كفش‌هايم كو؟» و يكي پيش از آن يعني « پنجاه قدم آخر» هم به همين شكل انتقادات بيشتري را برانگيختند تا اينكه محبوب شوند. البته بايد اذعان كرد كه تيغ و ترمه فيلم بهتري از دو فيلم قبلي است كه حداقل داستانش سرگرمي نسبي در تماشاگر عام برمي‌انگيزاند و يك نكته جديد تازه دارد كه آن را كمي، تنها كمي از كليشه‌هاي مرسوم فاصله مي‌دهد.
بگذاريد از همان نكته مثبتي شروع كنيم كه تنها نكته جالب توجه فيلم است: نقش مادر. مادر در اين فيلم پور احمد شبيه به هيچ مادر ديگري در سينماي ايران نيست. مادران همواره جايگاه ويژه‌اي از مهرباني، فداكاري و سختي كشيدن در سينماي ايران داشته‌اند، از «مادر» علي حاتمي تا «ميم مثل مادر» رسول ملاقلي پور تا هر مادر فرعي‌تري.

مادر بد

اما در تيغ و ترمه مادر قهرمان عملا نقش بدمن ماجرا را دارد. او مادري بي‌‌مسئوليت و خودخواه بوده كه در كودكي خانواده و دخترش را ول كرده و رفته و حالا كه بعد از سال‌ها دارد به ايران برمي‌گردد هم نه به‌خاطر دخترش كه به‌خاطر نياز مالي و جور كردن پول آمده است.

ساخت يك مادر منفي و بد در سينماي ايران عمل پر ريسكي محسوب مي‌شود و اينكه پوراحمد زيربارش رفته به‌هرحال جالب است. هرچند فيلم پايان خوشي دارد و در نهايت مادر رو به سوي اصلاح دارد. اما باقي تيغ و ترمه بسيار معمولي، بدون نكته و سطحي است. كماكان در ادامه عقبگردهاي كارگردان قرار مي‌‌گيرد.

سطحيت در شخصيت‌پردازي

بزرگترين مشكل فيلم تيغ و ترمه در شخصيت‌پردازي است. خصوصا پرداخت شخصيت دختر كه قهرمان فيلم است اصلا آن ثباتي را كه بايد ندارد. هرچند ايده اوليه مادر بد و نامهربان خوب است اما بدجنسي‌ها و بي‌مسئوليتي‌هاي مادر آنطور كه بايد به نمايش درنيامده است. انگار كه پوراحمد در پرداخت مادر نامهربان، محافظه‌كارانه عمل كرده و از اينكه از او بي‌رحمي تمام و كمالي نشان دهد، ترسيده.
اين است كه بدي‌هاي مادر تنها ظاهري و در سطح اوليه بازنمايي مي‌شود و چيز بيشتري از شخصيت او در دست در دسترس تماشاگر قرار نمي‌گيرد و لوندي‌ها و ناز و اداهاي لاله اسكندري در اجرا هم كمك چنداني به جاافتادن اين كاراكتر نمي‌كند. شخصيت‌هاي فرعي‌تر مانند نامزد دختر يا عمو يا حتي روح پدر هم به همين شكل ضعيف و تك بعدي‌اند و نمي‌توان آن‌ها را باور كرد و به داستان‌هايشان دل بست.

براي مطالعه ادامه اين نقد و بررسي اينجا كليك كنيد